در اینجا قصد دارم یکی از مهمترین بخش های فتوشاپ یعنی ماسک کردن لایه ها را به شما آموزش دهم. در این آموزش یاد می گیریم ماسک چیست، چگونه کار می کند، و چه موقع باید از آن استفاده کنیم. اگر تا به حال از نزدیک شدن به ماسک در فتوشاپ می ترسیدید الان وقت آن است که ترس را کنار گذاشته و ادامه ی مطلب را تا آخر بخوانید.

خوب حالا می رسیم به این سوال که ماسک چیست؟ اگر واژه ی ماسک برای شما خیلی گیج کننده است می توانید از واژه ی "شفافیت" به جای آن استفاده کنید زیرا این دقیقا کاری است که ماسک در فتوشاپ انجام می دهد. خوب شاید بپرسید مگر ما از Opacity برای تغییر شفافیت لایه ها استفاده نمی کردیم؟ پس چه نیازی به ماسک است؟ تفاوت بزرگ این دو در این است کهopacity کل لایه را شفاف می کند اما ماسک به ما اجازه می دهد بخش های دلخواه از عکس را شفاف کنیم.  

بیایید با یک مثال آن را بررسی کنیم. من چندین عکس عروسی دارم که می خواهم آنها را با هم ترکیب کنم. اولین عکس اینجاست:

دومین عکس هم اینجاست:

ابتدا هر دو عکس را در فتوشاپ باز می کنم. حال عکس دوم را روی عکس اول می اندازم

همانطور که در پنل لایه ها می بینید هر عکس در لایه ی خودش قرار دارد.

خوب حالا من چطور این دو عکس را باهم ترکیب کنم؟ بیایید با کم کردن opacity لایه ی بالایی این کار را انجام دهیم. من آن را روی 70% می گذارم.

نتیجه به صورت زیر درمی آید:

همانطور که می بینید عکس زیری از پشت عکس بالایی تا حدی معلوم شده. عکس بالایی بیشتر شبیه روح عروس و داماد شده است! ما قصد نداریم آنها را به روح تبدیل کنیم پس opacity را دوباره به 100% برمی گردانم. بیایید روش دیگری را امتحان کنیم.

من می خواهم دو عکس را طوری با هم ترکیب کنم که عروس و داماد در هر دو عکس کاملا مشخص باشند ولی مرز دو تصویر مشخص نباشند. برای این کار از Eraser Tool (پاک کن) استفاده می کنم. برای انتخاب پاک کن حرف E را روی کیبورد می زنم. حال مرز بین دو عکس را پاک می کنم:

نتیجه کار به صورت زیر است:

نسبت به دفعه ی قبل که opacity را کاهش دادیم نتیجه ی کار خیلی بهتر شده است. حال می توانیم کار را به مشتری تحویل دهیم و به سراغ پروژه ی بعدی برویم. اصلا نیازی هم به ماسک کردن نبود.

  یک روز بعد مشتری تماس می گیرد و می گوید تور عروس زیادی حذف شده و از ما می خواهد مقداری از آن را برگردانیم. ما هم عکس را باز کرده و .....؟؟! چطور تور را برگردانیم؟ ما آن را با Eraser پاک کرده ایم و قابل بازگشت نیست! پس باید تمام کارها را از اول انجام دهیم. اینجاست که مزیت ماسک مشخص می شود. پنل لایه ها را اگر نگاه کنید می بینید که بخش هایی از لایه ی بالایی کاملا پاک شده است.

من علامت چشم کنار لایه ی پس زمینه را برمی دارم تا فقط لایه ی بالایی را ببینم:

قسمت های شطرنجی بخش هایی هستند که پاک شده اند و قابل بازگرداندن نیستند. آیا راهی نیست که بخش های پاک شده قابل بازیابی باشند؟ بله هست و آن استفاده از ماسک است.

دوباره عکس ها را در دو لایه ی مجزا باز کنید. این بار کار را از طریق ایجاد لایه ی ماسک روی عکس های بالا انجام می دهیم. برای این کار یک لایه ی ماسک به Layer 1 اضافه می کنیم. از پنل لایه ها Layer 1 را انتخاب کرده و از پایین پنل روی آیکون Layer Mask کلیک کنید.

هنگامی که روی آیکون Layer Mask کلیک می کنید اتفاق خاصی روی عکس ها نمی افتد زیرا به طور پیش فرض لایه ی ماسک در حالت مخفی قرار دارد. اگر به پنل لایه ها نگاه کنید یک تصویر بندانگشتی می بینید که کاملا سفید است و در کنار لایه ی 1 قرار گرفته است. این همان لایه ی ماسک است.

برای دیده شدن لایه ی ماسک دکمه ی Alt را نگه داشته و بر روی تصویر بندانگشتی سفید در پنل لایه ها کلیک کنید.

با این کار به فتوشاپ می گوییم که لایه ی ماسک را به ما نشان دهد:

الان لایه ی ماسک جلوی دید ما را گرفته برای مخفی کردن دوباره ی آن دوباره کلید Alt را نگه داشته و روی تصویر بندانگشتی لایه ی ماسک کلیک کنید.

چرا لایه ی ماسک با رنگ سفید پر شده؟ چرا با قرمز یا سبز پر نشده؟ علت آن این است که ماسک در فتو شاپ فقط با رنگ های سفید و سیاه و خاکستری کار می کند و از این رنگ ها برای تنظیم شفافیت لایه ی ماسک استفاده می کند. در لایه ی ماسک رنگ سفید به معنای 100% قابل دیدن، سیاه به معنای 100% شفاف و رنگ خاکستری به معنای تا حدی شفاف بسته به اینکه میزان رنگ خاکستری چه مقدار باشد. 50% خاکستری به ما 50% شفاف می دهد. هر چه خاکستری به سفید نزدیکتر باشد به معنای شفافیت کمتر است. هر چه خاکستری به سیاه نزدیکتر باشد به معنای شفافیت بیشتر است.

حال من قصد دارم لایه ی ماسک ایجاد شده را پاک کنم. برای این کار روی تصویر بندانگشتی آن کلیک کرده و آن را به درون سطل زباله در پایین پنل بکشید.

با این کار فتوشاپ یک پیغام نشان می دهد. Delete را انتخاب می کنم.

حال که ماسک را پاک کرده ام تصویر بندانگشتی آن و همچنین خودش از پنل لایه ها حذف می شود.

حال قصد دارم یک لایه ی ماسک به Layer 1 اضافه کنم که آن را کاملا مخفی کند. برای این کار باید رنگ سیاه را انتخاب کنیم. کلید Alt را نگه داشته و بر روی آیکون Layer Mask کلیک کنید

با این کار فتوشاپ این بار لایه ی ماسک با رنگ سیاه برای ما ایجاد می کند که می توانیم آن را در پنل لایه ها ببینیم:

برعکس دفعه ی قبل که با اضافه کردن ماسک هیچ اتفاقی نیفتاد این بار عکس رویی از دید پنهان شده است.

در حال حاضر خود لایه ی ماسک مخفی شده است برای مشاهده ی آن کلید Alt را نگه داشته و روی تصویر بندانگشتی آن کلیک کنید. همانطور که می بینید صفحه با رنگ سیاه پر می شود:

دوباره کلید Alt را نگه داشته و روی تصویر بندانگشتی لایه ی ماسک کلیک کنید تا ماسک مخفی شود.

اینجاست که فرق ابزار پاک کن با ماسک مشخص می شود. پاک کن بخش هایی از عکس را به طور دائمی از بین می برد اما در ماسک کردن تصویر اصلی دست نخورده باقی می ماند که می توانید آن را در پنل لایه ها ببینید.

ابزار پاک کن محتویات لایه را پاک می کند اما ماسک کردن به آسانی محتویات لایه را مخفی می کند. برای اثبات اینکه عکس رویی هنوز وجود دارد می خواهم لایه ی ماسک را با رنگ سفید پر کنم. از پنل لایه ها روی تصویر بندانگشتی ماسک کلیک می کنم

برای پر کردن ماسک با رنگ سفید به منوی Edit رفته و Fill را انتخاب می کنم که پنجره ی زیر را باز می کند. در قسمت Contents من white را انتخاب می کنم.

حال بر روی Ok کلیک می کنم. همانطور که در پنل لایه ها می بینید ماسک به رنگ سفید درآمده است.

همچنین می بینیم که عکس رویی کاملا واضح و آشکار شده است که اثبات می کند تصویر ما وجود دارد و فقط مخفی شده بود.

این روشی است که ماسک در فتوشاپ کار میکند. سفید یعنی معلوم و سیاه یعنی مخفی. پس مانند پاک کن چیزی از عکس ها از بین نمی رود. فقط بخش هایی را شفاف کرده و بخش هایی را مخفی می کند.

حال می خواهیم مانند روشی که از پاک کن استفاده کردیم دو عکس را با هم ترکیب کنبم اما این بار از ماسک استفاده می کنیم.

با استفاده از ماسک و Brush Tool دو تصویر را با هم ترکیب می کنیم. در حال حاضر تصویر رویی کاملا واضح است که علت آن سفید بودن لایه ی ماسک است. با استفاده از رنگ سیاه و ابزار براش بخش هایی را که می خواهیم مخفی کنیم براش می زنیم. برای اینکه منظورم را نشان دهم از بخش ابزارها براش را انتخاب می کنم یا کلید B را فشار می دهم

رنگ روی زمینه ی براش را سیاه و رنگ پس زمینه ی آن را سفید تعیین می کنم.

تنظیمات براش را طوری تنظیم می کنم که لبه های نرمی داشته باشد سپس در حالی که لایه ی ماسک انتخاب شده است مرز بین دو عکس را براش می کشم

با کشیدن براش بر روی جاهایی از عکس که نمی خواهم، عکس زیر ایجاد می شود

اگر تصویر بندانگشتی لایه ی ماسک را بینید لکه ای مشکی روی آن مشاهده می کنید که نواحی مخفی شده از عکس را نشان می دهد.

حال فرض کنید مشتری تماس می گیرد و می خواهد تور روی سر عروس بیشتر نمایان باشد. برای تغییر عکس لایه ی ماسک را انتخاب می کنم و رنگ براش را سفید تعیین می کنم و با کشیدن رنگ سفید روی ناحیه ی تور عروس آن را پر رنگ تر و نمایان تر می کنم.

نتیجه ی نهایی کار به صورت زیر است

لایه ی ماسک به ما کمک کرد مجبور نباشیم پس از تغییر نظر مشتری همه ی کارها را از اول تکرار کنیم. ماسک کمک کرد چیزی از عکس پاک نشود و هر وقت بخواهیم می توانیم بخش های مخفی شده را بازگردانیم.